خوانشی کهن‏الگویی از توصیف مارال در رمان کلیدر

در این جستار از توصیف آبتنی مارال در رمان کلیدر نوشتۀ محمود دولت‏آبادی خوانشی کهن‏الگویی ارایه کرده‏ایم. به دلیل همانندی این توصیف با آبتنی شیرین در مثنوی خسرو و شیرین نظامی، بر پایۀ تمایز میان کهن‏الگو و انگاره‏های کهن‏الگویی در نظریۀ یونگ، تکرار این انگاره‏ها یا بازنمایی‏ها را در متون قدیمی‏تر و کلاسیک فارسی ازجمله اوستا، شاهنامه، همای و همایون و.. و همچنین در فرهنگ و تاریخ باورهای ایرانی بررسی کرده‏ایم. نتیجه این‏که بر اساس این خوانش تمامی این تکرارها در توصیف معشوق و همراهیِ آب و زن/ معشوق، بازنمایی انگاره‏های آناهیتا و به ویژه انگارۀ پری بوده‏است که آن نیز می‏تواند تحت تأثیر دوران بانوخدایی در فلات ایران پیش از ورود آریایی‏ها باشد. این خوانش همچنین پیوستگی ارتباط متون ادبی ایرانی را از قدیمی‏ترین انواع تا نوترین آن؛ یعنی نوع ادبی رمان بر بستری فرهنگی اثبات می‏کند.